Unified Punjabi Wikipedia - glimmer of hope

Unification of two Punjabi Wikipedias is still a dream. I have been trying to learn Python for the past few days so that I can create a Shahmukhi<->Gurmukhi conversion program. 

Yesterday, I began to doubt my way of doing things. So I asked on Lernu! what programming language would suit this task the most. There were some helpful answers and it turns out, solution lies in PHP and not Python. I have installed PHP but I haven't yet been able to figure out how to run it. I have to install a mini-server and I don't know how to go about it. I will find out, I know that. 

I phoned Sangam developer Gurpreet Singh Lehal today evening to ask if he will be willing to let Wikipedia use his conversion software. A soft-spoken person, he gladly agreed. This is a great help. It makes things a lot easier.

I have posted two messages announcing this good news to both Wikipedias. On the Indian side, they have expressed their concerns on the efficacy of software and edit wars that will follow on several controversial topics; India and Pakistan are not the friendliest of nations. 

I have yet to receive a message from the Pakistani side. It is presumably because I posted the message there almost two hours later.

Here is an extremely simple image of what Wikipedia will look like after the conversion is complete:

Collective dumbing down

I used to think Paṁjāb Kēsarī (पंजाब केसरी) was the most ridiculous newspaper in the world. Not any more. It is not the most ridiculous, it is merely one of many. I have seen Paṁjāb Kēsarī report some of the weirdest things in the world, but nothing tops this headline: 

我的松鼠朋友 天天換新帽

My squirrel friend changes its hat everyday

If you were to glance down the page, there is a news from India

96歲印度農民 世界最老父親

96-year-old Indian peasant is world's oldest father

Now this is absurd, this is insane and it convinces me of one thing: 'merely learning thousands of characters doesn't make you educated, you need much more than that.'

Thank goodness my newspaper The Indian EXPRESS isn't like that. It doesn't sell much, less than half-a-million copies a day, because it doesn't report about a pair of snakes dancing in rain but I love it.

I don't know what kind of newspaper Merit Times (人間福報) is, it certainly is not the one I will ever want to buy!

Mageia 2 - Unuaj impresoj

Hoidaŭ estas dimanĉo. Mia buŝo estas plena da aftoj. Sed mi ne parolos pri tiuj, ĉar mi ne povas paroli pro dolorplenaj ulceretoj. Ha ha ha ! Nehumora ŝerco!

Estas matene ĉe mi. Hieraŭ mi ludis per Mageia 2 [ma'ĝe'ia du]. Ĝi estas malfermitkoda mastrumilo. Kvankam, naskiĝinte en jaro 2010, ĝi estas relative nova distribuo; ĝi jam estiĝis tre populara inter Linux-uzantoj. Almenaŭ, tio aspektas de Page Hit Ranking dum pasintaj ses monatoj de DistroWatch. Mageia okupas la duan rangon en la listo.

Mi ne komprenas, kial ĝi estiĝis tiom populara, tiom rapide. Hieraŭ, kiam mi komencis ludi per Viva KD, la unua problemo, kiun antaŭiris min, estis malsimpleco de kunigi mian komputilon al interreto. Kvankam la defaŭlta ĉirkaŭa labortablo estas Gnome [no'um], la maniero de konekti al interreto estas malsama ol Fedora Gnome. Post elspezi kelkjan minutojn provante kompreni funkciadon de la mastruma sistemo (MS), mi finfine sukcese kunigis la komputilon al interreto. Sed la problemoj ne finis tiam.

Eĉ kiam mi estis retumanta, la MS daŭrigis montri al mi tiajn ĉi mesaĝojn: Via komputilo ne estas konektata al interreto. aŭ Reprovas konekti. Unua provo malsukcesis. (Tiuj ĉi ne estas precizaj vortoj. Kvankam, la mesaĝo estis simila.)

La terminalo estas kaŝita sub Applications + Tools. Tion mi ne ŝatis. Post unu horo, mi elprenis la KDon kaj la nelonga eksperimento finiĝis tie.

ਮਾਜੀਆ 2 - ਪਹਿਲੀ ਨਜ਼ਰ 'ਤੇ

ਅੱਜ ਐਤਵਾਰ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਮੂੰਹ ਛਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀ ਕਰਾਂਗਾਂ, ਕਿਉਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਦ ਭਰੇ ਛਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵਜਿਹ ਨਾਲ ਮੈਂ ਬੋਲ ਨਹੀ ਸਕਦਾ। ਹਾ ਹਾ ਹਾ ! ਹਾਸੀ ਨਹੀ ਆਈ।

ਇੱਥੇ ਸਵੇਰ ਹੈ। ਕਲ੍ਹ ਮੈਂ ਮਾਜੀਆ 2 (Mageia 2) ਨਾਲ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਓਪਨ-ਸੋਰਸ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਹੈ। 2010 ਵਿਚ ਆਈ ਇਹ ਨਵੀਂ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬੂਸ਼ਨ (distribution) ਲੀਨਕਸ ਵਰਤਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਡਿਸਟਰੋਵਾਚ (Distrowatch) ਦਾ ਪੇਜ ਹਿਟ ਰੈਨਕਿੰਗ (Page Hit Ranking) ਵੇਖ ਕੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਿਸਟ ਵਿਚ ਮਾਜੀਆ ਹੁਣ ਦੂਸਰੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ।

ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਨਹੀ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਇਹ ਇਨ੍ਹੀਂ ਜਲਦੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸ਼ਹੁਰ ਕਿੰਝ ਹੋ ਗਿਆ। ਕਲ੍ਹ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਲਾਇਵ ਸੀਡੀ (Live CD) ਨਾਲ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਜੋ ਪੇਸ਼ ਆਈ, ਉਹ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਇੰਨਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇ। ਭਾਵੇਂ ਮਾਜੀਆ ਦਾ ਡੀਫਾਲਟ (default) ਡੈਸਕਟਾਪ (desktop) ਨੋਮ (Gnome) ਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਇੰਨਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਫੇਦੋਰਾ ਨੋਮ (Fedora Gnome) ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਕਈ ਮਿੰਟ ਮਗਜ਼-ਖਪਾਈ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਲੰਘ ਗਏ ਕਿ ਇਹ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਕੰਮ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਮੈਂ ਇਸ ਮਸ਼ੀਨ ਨੂੰ ਇਨਟਰਨੈਟ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀ ਸੀ ਹੋਈਆਂ।

ਜੱਦ ਮੈਂ ਨੈੱਟ ਸਰਫੰਗ (net surfing) ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਹ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਮੈਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਇਹ ਮੋਸਜ ਵਿਖਾਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ: ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇਨਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਨਹੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਾਂ ਜੋੜਨ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਤੋਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਕਾਮ ਰਹੀ। (ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਲਫਾਜ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਪਰ ਮਤਲਬ ਇੱਕੋ ਹੀ ਸੀ।)

ਟਰਮੀਨਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ (Application) + ਔਜ਼ਾਰਾਂ (Tools) ਵਿਚ ਕਿੱਧਰੇ ਛੁਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਪੰਸਦ ਨਹੀ ਆਇਆ। ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਸੀਡੀ ਕੱਢ ਲਈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਥੋੜ੍ਹਚਿਰਾ ਤਜਰਬਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

Mageia 2 - first impressions

It's Sunday today. My mouth is full of mouth ulcers. But I will not talk about that as I can't speak because of these painful little things. Ha ha ha ! A bad joke.

It's morning here. I tried Mageia 2 yesterday. It's an open-source operating system. Though relatively new, it forked off another popular distribution Mandriva in 2010, it has already become very popular among Linux users. At least that's the impression you get from the Page Hit Ranking of Distrowatch. This two-year-old distribution occupies the second place.

When I was playing with the live CD yesterday, the first issue to crop up was the difficulty of connecting to the internet. Although the default desktop is Gnome, it is different from Fedora Gnome, at least as far internet connectivity is concerned. After spending a few mintues trying to understand how the OS works, I finally successfully established a connection. But the problems didn't end there.

The OS continued to show me messages - Your computer is not connected with the internet. or Trying to connect again. First attempt failed. (These are not the exact words. Anyway, you get the essence.) - even when I was browsing the web.

The terminal is hidden well under Applications and Tools. I didn't like that. I took out the CD after an hour and there ended my short experiment.

Jambo! 拜拜漢語！Al Jazeera in French

Not again! I am making no progress in Chinese. Not because I am stuck in grammar or the vocabulary is huge or the writing system is different... I am no longer interested. It always happens like this. After a couple of months (this time it lasted for over six months) I give up the language. If I can't counter this tendency of mine, I will never ever be a polyglot. :(

But there is no need to brood about this. You can spend hours thinking about yourself, as if you were special, and still not comprehend a bit of it. Anyway, I am now focusing on Swahili. (Don't laugh!) I can already say: 

Jambo! Habari gani? Ninatumia Linux. Yangu distribution(?) Fedora. Unataka Ubuntu Linux? 

La, sitaki Linux. Ninataka Mac au Windows.

(Hi! How are you? I use Linux. My distribution is Fedora. Do you want [to try] Ubuntu Linux? 

No, I don't want Linux. I want either Mac or Windows.)

I have also deciphered the popular Swahili phrase 'Hakuna matata.'

ha- = negation prefix
kuna = there is / there are
matata = problem

So the literal translation is 'There are no problems.' and colloquially... well... you all know what it means! :D

Finally, I just came across something very interesting. Al Jazeera is going to launch a French service by the end of this year and it has chosen to set up its French language centre in Paris (oops!) Dakar, the Senegalese capital.

How to type Punjabi on Fedora (Linux)?

Here is my guide in nine simple steps:

(1) Open Terminal

(2) Login as root

su

(3) iBus is an input system. It comes along with your Fedora. Our task is to add a Punjabi input method to this framework (iBus). You can do this through the following command: 

yum install ibus-m17n.i686

(4) It will ask for confirmation. Press 

y

Let it proceed and in under a minute you will see this message pop up in your terminal:

Congratulations! You have installed a Punjabi Input System on your Fedora. Our next task is to activate it. But before that do exit ENTER and exit ENTER to logout and get out of the terminal.

(5)  Activating iBus

Here's how you can do activate iBus: 

System Manager 

                     →Input Method Selector 

→iBus

(6) Logout and login again.

(7) You will notice on your screen. Click on it. 

(8) Then: 

Preferences 

  →Input Method 

                    →Show All Input Methods 

        →Panjabi; Punjabi 

     →inscript (m17n) 

→Add 

   →Close

It would look something like this: 

(9)  You are done! Press CTRL+SPACE to toggle between Punjabi and English.

ਫੇਦੋਰਾ (ਲੀਨਕਸ) 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੰਝ ਟਾਇਪ ਕਰੀਏ?

ਤੁਸੀ ਫੇਦੋਰਾ (ਲੀਨਕਸ) 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਆਸਾਨ ਕਦਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਾਇਪ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ:

(1) ਟਰਮੀਨਲ ਓਪਨ ਕਰੋ।

(2) ਰੂਟ ਬਣਨ ਲਈ ਇਹ ਕਮਾਂਡ ਦੇਵੋ:

su

(3) iBus ਇੱਕ ਇਨਪੁਟ ਸਿਸਟਮ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਦੋਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਮਕਸਦ ਹੈ ਇਸ ਢਾਂਚੇ (iBus) ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ  ਇਨਪੁਟ ਸਿਸਟਮ ਜੋੜਨਾ। ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੀ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

yum install ibus-m17n.i686

(4) ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮੰਗੇਗਾ। y  ਦਬਾਓ।

ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਤਕ ਇਸਨੂੰ ਚੱਲਣ ਦੇਵੋ। ਖਤਮ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਹ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ।

ਮੁਬਾਰਕਾਂ! ਤੁਸੀ ਫੇਦੋਰਾ 'ਤੇ  ਪੰਜਾਬੀ  ਇਨਪੁਟ ਸਿਸਟਮ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਅੱਗਲਾ ਮਕਸਦ ਹੈ ਇਸ ਨੂੰ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨਾ। ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਗਆਉਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਟਰਮੀਨਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਲਈ  exit ENTER ਅਤੇ exit ENTER ਦਬਾਓ।

(5) ibus ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨਾ।

iBus ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਹੈ:

System Manager  (ਸਿਸਟਮ ਮੈਨੇਜਰ)

                           →Input Method Selector (ਇਨਪੁਟ ਮੈਥਡ ਚੁਣਨ ਵਾਲਾ)

 →iBus (ਆਈ ਬਸ)

(6) ਲਾਗਆਉਟ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਲਾਗਇਨ ਕਰੋ।

(7) ਤੁਸੀ ਆਪਣੀ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ  ਵੇਖੋਗੇ।

(8) ਫਿਰ:

Preferences (ਤਰਜੀਹਾਂ)

  →Input Method (ਇਨਪੁਟ ਮੈਥਡ)

                    →Show All Input Methods (ਸਾਰੇ ਇਨਪੂਟ ਮੈਥਡ ਵਿਖਾਓ) 

        →Panjabi; Punjabi  (ਪੰਜਾਬੀ)

     →inscript (m17n) 

→Add (ਜੋੜੋ)

   →Close (ਬੰਦ ਕਰੋ)

ਇਹ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਖੇਗਾ।

(9) ਕੰਮ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕੀ-ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ (ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪੰਜਾਬੀ ਤੋਂ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ) ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਲਈ CTRL+SPACE ਦਬਾਓ।